Heeft jouw vader, oom of opa ook in Indië gezeten? En weet je er niets van omdat hij er nooit over vertelt? Lees dan het boek "Op klompen door de Dessa" van Hylke Speerstra. Eerder las ik al zijn boek "Het wrede Paradijs" over Nederlandse emigranten over de hele wereld. Nu begon ik aan het boek over de ervaringen van Nederlandse militairen in de nadagen van de Nederlandse kolonisatie.
Hylke Speerstra kan heel goed luisteren, niet alleen naar wat er gezegd wordt, maar juist luisteren naar de stiltes die vallen. Hylke laat elke oud-militair zijn eigen verhaal vertellen. Deze, nu heel oude, mannen hebben al die jaren hun belevenissen voor zich gehouden - te erg voor woorden, bang om hun meisje of ouders af te vallen of omdat er nooit naar gevraagd werd.
Dat ze moesten leven met angst- en woedeaanvallen of nachtmerries hadden ze zelf niet verwacht. Er zit een betonnen deksel op de emoties, die ze onderdrukken, zo ervaar je het tijdens het lezen van de indringende verhalen.
Ik lees het in hoofdstukken, omdat ik het niet aan kan het achter elkaar te lezen. Ook mijn vader, zijn broer en de broer van mijn moeder zijn er geweest. Ik weet, dat mijn oom nog een tijd in Indonesië is achtergebleven, omdat hij "moest opknappen" - "waarvan dan"? dacht ik als kind. Hij bracht een herdershond mee, Wanda heette ze - ze hadden samen opgetrokken, dus ging ze mee naar Nederland. Wat hielden we van haar, maar welk verhaal zit er eigenlijk achter? Mijn vader praatte nooit over die tijd maar ging altijd naar de reünie.
Wat er vooral te voorschijn komt is het tijdsbeeld: jonge mannen, die net in hun eigen land een oorlog hadden meegemaakt: ondergedoken gezeten, te werk gesteld, meegesleept door de bezetters, beginnen na de oorlog een eigen leven op te bouwen. Dan valt de oproep voor de militaire dienst op de mat en worden ze naar Indonesië gestuurd. Sommigen gaan als vrijwilligers - ook dit stukje Nederland moet bevrijd worden!
Het Is ontzettend belangrijk, dat de verhalen nu op papier komen. De jongens kwamen terecht in een oorlog, waar zij het vuile werk moesten opknappen voor de regering, die later geen verantwoordelijkheid hiervoor nam.
(Klik ook op de link met de titel in het bericht voor een prachtige recensie van Literair Nederland).
3 opmerkingen:
Oh ja, zeer herkenbaar. Niet mijn eigen familie, maar Peter zijn vader zat bij de KNIL en Peter is dan ook in Padang op Sumatra geboren. Hij weet nog heel veel van die tijd in zijn jeugd en ook door verhalen. Veel later is zijn vader nog naar Korea gestuurd als militair attaché. Ze hebben ook nog in Singapore gewoond. Heel veel heb ik erover gehoord en een ding weet ik wel, wat was Peter zijn vader 'beschadigd'. Ik zal Peter het bestaan van dit boek vertellen.
Gonny
p.s. Peter zijn vader heeft zijn laatste jaren in Bronbeek gewoond, misschien ook wel familie van jou...
Dit boek zal ik zeker gaan lezen want mijn schoonvader is daar ook geweest als bataljonscommandant .Later na zijn overlijden is er een gedenkboek gemaakt over dit bataljon 4-11-R.I.
Mijn man en ik zijn ook een paar keer naar een reünie in Roermond geweest en het doet je wel wat om daar de mensen te horen die het met trots hebben over jouw schoon/vader.
Zal het ook aan mijn schoonzus door geven. Het boek is toch ook in de boekhandel te koop?
groetjes, Truus uit Drenthe
Een reactie posten